Al ronddwalende op de website van Elsevier (vraag me niet waarom) viel mijn oog op een artikeltje over de vermeende drankzucht van de Nederlandse jongere anno 2007. Ik had er al vele Netwerk, NOVA en 2vandaag-afleveringen er over zien voorbij komen, en heb zoveel reportages over drankschuren in gehuchten als Panningen en Dalfsen gezien dat ik er mijzelf ook regelmatig over beklaag: die jeugd van tegenwoordig. En ik ben 22 jaar jong, moet je nagaan. In de waarschuwende burgermansstijl waar Elsevier een patent op lijkt te hebben, las ik dat de Nederlandse jongeren kampioen `zuipen` van Europa zijn.
Voor de verandering keek ik dit keer verder dan m’n neus lang is: ik besloot te klikken op de link waaruit zou blijken dat de Nederlandse jongere de dronkenlap van Europa is. Het bleek een van de zeldzame momenten te zijn dat ik daadwerkelijk iets leerde van een opinietijdschrift. Het rapport Alcohol and Other Drug Use Among Students in 35 European Countries van de ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and other Drugs) bevat vele interessante feiten en observaties. De vaak verkondigde claim dat de jeugd van Nederland een bovengemiddeld drankprobleem heeft is daar niet een van.
Een paar punten. Met students bedoelt dit rapport 15 en 16-jarigen. Maakt niet uit wat ze studeren. Daarnaast behandelt het rapport niet alleen alcoholgebruik maar ook het blowen, pillenslikken en lijmsnuiven. De resultaten van het onderzoek van de ESPAD zijn het beste te interpreteren met het lezen van de tabellen. Ik bekijk liever de thematische kaarten. Daaruit blijkt dat de Nederlandse, tezamen met de Britse, de Deense en de Tsjechische jeugd de meeste ervaring met drank heeft. Bijna de helft van de jongeren in die landen heeft meer dan 40 alcoholische dranken genuttigd gedurende hun leven. Maar goed, is het feit dat de jeugd zich dat nog kan herrineren niet een aanwijzing dat het zogenaamde drankprobleem schrommelijk wordt overdreven?
Zonder dollen: Nederland scoort het hoogst op regelmatig drinken, veel drinken en het zogenaamde ´binge drinken´. Met dit ‘binge drinken’, dat willen zeggen: vijf of meer alcoholische drankjes per gelegenheid consumeren, is Nederland koploper. Ongeveer een derde van de Nederlandse jongeren doet het geregeld. Dat verklaart de paniekerige toon van het Elsevier stukje. Maar, en hier komt het, als het gaat om dronkenschap, laten we zeggen de echt nadelige kant van alcohol, dan scoort Nederland niet zo bijzonder hoog. Nederland bungelt onderaan de ranglijst van ‘Percentage jongeren die de laatste 12 maanden vaker dan tien keer dronken is geweest’ (p. 153). Met acht procent is onze jeugd de puisterige jampotbrildragende, tot-zijn-dertigste-maagd-blijvende kneus van Europa. De lijst wordt aangevoerd door de Deense jeugd: daarvan is ruim 30% het laatste jaar vaker dan 10 met een flinke kater opgestaan.
Wat blijkt? Nederlandse jongeren scoren vergelijkbaar met Denen, Britten, Tsjechen en Finnen wat betreft het drinken van alcohol. Als het gaat om jeugdig dronkenschap hebben deze landen het echte problemen. De Deense jeugd scoort consequent het hoogst wat betreft alcoholgebruik en –misbruik.
Hier zou Elsevier wat over moeten schrijven. Ik zie de kop al voor me: ‘Wat heeft Wouter Bos nu te zeggen over het Scandinavische model’. Sterker nog, in bijna elk ander Europees land zijn jongeren (veel) vaker dronken dan hier. Of ze zijn eerlijker, maar dat waag ik te betwijfelen. Natuurlijk, Elsevier liegt niet volledig: onze jeugd drinkt relatief veel. Maar wat is het echte probleem? Een biertje bij het avondeten of kotsen bij het ontbijt? Het laatste, lijkt me.
Naast de ontdekking dat het alcoholisme van de Nederlandse jeugd door de media links en rechts onzorgvuldigd wordt gehyped, heb ik nog meer leuke weetjes overgehouden aan het ESPAD rapport. Wisten jullie dat Spanjaarden nog meer blowen dan Fransen, maar dat de Engelse jeugd niet ver achterloopt en dat de Nederlandse jongere een relatief matige blower is (p. 167)? Of dat ruim een vijfde van de meisjes in Duitsland welleens pillen in combinatie met alcohol heeft gebruikt? (p. 172) En dat het recreatief slikken van medicijnen populair is onder Poolse en Franse jongeren? (p. 171) Of dat er veel lijm wordt gesnoven in Griekenland?
Grote problemen met de Europese jeugd en drugsgebruik – of het nu gaat om Deense dronkenlappen, Spaanse stoners of Poolse pillenslikkers – maar niet in Nederland. Elsevier, zet het liberale verdovende middelenbeleid nog niet bij het grof vuil.
Met dank aan www.sargasso.nl
