Accijns op bier

BTW en accijns

Op alle producten die te koop zijn, heft onze overheid een verbruiksbelasting. Dat kan op twee manieren gebeuren. Ten eerste is er de omzetbelasting (BTW). Naast de BTW wordt er op sommige producten accijns geheven. Dit is een verbruiksbelasting die op bepaalde producten is toegepast met als doel het gebruik ervan te ontmoedigen. Denk hierbij aan tabak, benzine en dus ook alcohol. Deze vormen van belastingheffing zit verweven in de prijs van het product voor de consument.

Opbouw prijs 

De prijs van een biertje bestaat uit verschillende componenten. Je hebt de kale prijs voor het bier, de accijns en de BTW. De prijs die je betaalt voor een fluitje in de kroeg is rond de € 2,20. Hierbij is €1,74 de kale prijs van het bier. Verder betaal je € 0,08 aan accijns en € 0,38 aan BTW.

Hoe wordt de accijns op bier berekend?

Voor bier zijn er verschillende accijnstarieven. Niet het alcoholgehalte is bepalend voor het tarief, maar het extractgehalte van het bier. Het extractgehalte wordt uitgedrukt in graad plato (°P). Hiermee wordt het gehalte van opgeloste stoffen die in het stamwort van het bier zitten bedoeld, plus het gehalte van de stoffen die na de gisting aan het bier zijn toegevoegd. 

De maat plato werd ontwikkeld door de Oostenrijkse wetenschapper Karl Balling in 1843 en later voor de Duitse Keizerlijke Commissie verbeterd door de Duitser Fritz Plato.

Accijns categorieën: Verschil tussen categorie 1 en categorie 2 bier

In Nederland is het niet toegestaan om het stamwortgehalte op de fles te vermelden. In plaats daarvan wordt een categorie-indeling gebruikt. Op het etiket staat dan bijvoorbeeld "Cat II Bier".

In de praktijk betekent deze indeling in categorieën dat de speciaalbieren in categorie S geplaatst kunnen worden, de meeste pilsners vallen onder categorie I. Voorbeelden van bieren die in categorie II vallen zijn Amstel Blond en Heineken Oud Bruin.

Een vuistregel om het alcoholpercentage grofweg te berekenen is door het stamwortgehalte te vermenigvuldigen met 0,4. 

Kleine brouwerijen betalen minder accijns 

Brouwerijen die kleinere volumes bier verkopen betalen minder accijns. De drempel voor het volume ligt op 200.000 hl per jaar. Bierbrouwerijen die minder bier brouwen betalen 92,5% van de bovenstaande tarieven. 

Rekenvoorbeeld

Om een accijnsverhoging te verduidelijken, even een voorbeeld met behulp van de prijs voor een krat Heineken. Heineken valt in Cat I, met deze accijnstarieven zal het voorbeeld berekend worden.

In 2013 was de accijns op een krat Heineken (7,2 liter * (35,90/100)=) €2,58. Met de verhoging van 5,57 procent zal dat €2,73 per krat worden (37,96 / 100 * 7,2). Per krat ontvangt de staat dus €0,15 extra in 2014 vergeleken met 2013.

Accijnsverhogingen de afgelopen jaren

De afgelopen jaren is de accijns niet meer verhoogd, de laatste accijnsverhoging was in 2014. Tussen 2002 en 2014 heeft de Nederlandse bierdrinker het wel flink te verduren gehad qua accijnsverhogingen op hun favoriete drank.

In 2002 is de accijns op bier al eens flink verhoogd, met 18 procent. In 2009 was het weer zover en kwam de overheid met een verhoging van maar liefst 30 procent op de proppen. In 2013 werd er een accijnsverhoging van 10 procent doorgevoerd. En ook in 2014 moesten we weer dieper in de buidel tasten: per 1 januari werd de accijns op bier met nog eens 5,75 procent verhoogd. Ten opzichte van het jaar 2000, is de bieraccijns in 2014 met bijna 80% gestegen! In totaal verdient de Nederlandse biersector jaarlijks zo’n 390 miljoen euro voor de schatkist.

Extra prijsverhoging bovenop accijnsverhoging

Doordat de accijns op bier is verhoogd met 5,75%, zou de prijs van een krat bier gemiddeld zo’n € 0,15 stijgen. De gemiddelde prijs voor een krat bier werd in 2014 echter €0,62 hoger dan in 2013. Dat is 4 keer meer dan je zou verwachten. Brouwerijen en supermarkten hebben de accijnsverhoging van 2014 dus aangegrepen om de bierprijzen flink te verhogen.

Doel accijns op alcohol

Een van de voornaamste redenen voor accijnsheffing is het verschaffen van inkomsten aan de staat. Een andere reden is om de drankconsumptie in Nederland te verminderen. Helaas is nu gebleken dat accijnsverhogingen op bier de overheid meer geld kost dan dat het opbrengt.

Door de accijnsverhoging van 2013 is er in Nederland vorig jaar 3 procent minder bier verkocht. Hierdoor zijn de BTW-inkomsten gedaald van 798 miljoen euro tot 770 miljoen euro, een verlies van 28 miljoen euro. Het kabinet had gerekend dat de accijnsverhoging van tien procent in 2013 zo'n 39 miljoen euro zou opbrengen. Helaas leverde het maar 24 miljoen euro aan inkomsten op. Te weinig dus om het verlies in de BTW-inkomsten op te kunnen vangen.

De accijnsverhoging van 2013 heeft dus dus geen geld opgebracht, maar kostte de staat 4 miljoen euro!

Accijns in onze buurlanden

Om hier een beeld te schetsen van het verschil in accijnzen tussen Nederland en onze bier-buren België en Duitsland, hieronder een overzichtje met de, overigens, schrikbarende verschillen! Deze verschillen hebben bijgedragen aan het biertoerisme: mensen uit de grensstreek die hun bier in het buitenland kopen.

Nieuws over accijnsverhoging 2014

- Verhoging bieraccijns met 5,75%

- Stijgende alcohol accijns remt drank verkoop

- Biersmokkel neemt toe

- Bierprijs veel te hoog na accijnsverhoging

- Accijnsverhoging op bier kost meer geld dan het opbrengt