Bierbrouwerij Het Hert

Achtergrond informatie

De stad Haarlem kende in de Middeleeuwen een rijke traditie wat betreft de brouwnijverheid. Ook Brouwerij het Hert heeft het ontstaan hier, maar daarvan was na 1600 weinig meer overgebleven. In het begin van de jaren veertig van de negentiende eeuw waren er nog maar twee brouwerijen met respectievelijk acht en zes arbeiders gevestigd. Één ervan was Het Hert. In 1841 was H. Lans de eigenaar van deze brouwerij wiens vader de brouwerij ongeveer twintig jaar daarvoor had gekocht. Brouwerij het Hert een voor die tijd een middelgroot bedrijf en vermoedelijk volledig voor de plaatselijke en regionale markt brouwden.
 

De beslissing om als eerste bierbrouwerij in Nederland een stoommachine, zij het dan ook een kleine, aan te schaffen mag daarom opmerkelijk worden genoemd. Des te meer omdat Lans ruim vijftien jaar de enige brouwer in ons land is geweest die met een dergelijke machine werkte! Deze stoommachine werd in november 1841 geïnstalleerd. Het was een kleine machine met een vermogen van 2 pk, die gebruikt werd voor het aandrijven van een cilindermoutmolen en enkele pompen. De stoom paste men later ook toe om de brouwketel mee te verwarmen. Dit machientje is gemaakt bij de firma D.A. Schretlen te Leiden.

Al dan niet dankzij de toepassing van stoomkracht en vooral stoomwarmte boekte Brouwerij het Hert goede resultaten. De bieren van Lans hadden in Haarlem en omstreken een uitstekende naam. Op de Wereldtentoonstelling van 1862 in Londen werd een product van de onderneming onderscheiden.

Een echte Déthy

De moutmolen die in de Haarlemse brouwerij werd gebruikt, is vrijwel zeker van het type geweest waarvoor F. Déthy uit Brussel in 1840 een octrooi kreeg. Wellicht door een aankondiging van het octrooi in de Staatscourant of via Belgische textielindustriëlen in Haarlem is Lans' interesse gewekt voor dit eenvoudige maar praktische werktuig.

Ook de overstap naar ondergistend bier

Aan het eind van de jaren tachtig van de 19e eeuw onderging het bedrijf twee verbouwingen die ook deze brouwerij geschikt moest maken voor het brouwen van ondergistend bier. Er werkten toen der tijd ruim twintig arbeiders en daarmee was Het Hert verreweg de grootste van de drie brouwerijen die Haarlem toen telde.